poniedziałek, 23 stycznia 2012

Przykłady z dialektu małopolskiego


źródło: http://pl.wikipedia.org/

 Po zapoznaniu się z teorią przyszedł czas na część praktyczną. Będąc w Zakopanem, czy też na Podhalu często spotykamy się z gwarą góralską. Czy zdarza się Wam, że zastanawiacie się o co tak w ogóle chodzi tym góralom? Jeżeli tak zapoznajcie się z naszym słowniczkiem gwary góralskiej. Przedstawiamy tu najczęściej używane przez górali wyrazy:
baca - pasterz
ceper - przyjezdny 
zebyk - żebym
chałpa - dom 
warzyć -gotować
chawok - tutaj 
siedzom - siedzę
chłop - mąż 
nie peć - nie żarty
dudki - pieniądze
poseł - poszedł
duje - wieje
dyć - ale
dzisiok - dzisiaj
sędej - wszędzie
dźwierze -drzwi 
flasecka - flaszka
gacie - kalesony, spodnie
gazda - gospodarz
hala - łąka górsla
ino - tylko
izba - pokój


 Poniżej prezentujemy przykład tekstu gwarowego, mówionego, opisującego warunki życia przed rokiem 1939. Pokazuje on jednocześnie odmianę gwary z okolic Poręby Wielkiej i typ gwary przejściowej skłaniającej się ku mowie podhalańskiej:


  “Łowieseg my sioli, te zimniog jaki, jyncmiyj, ale się tło fszystkło..., bło tu tag jes, tu w górak tło tak: płocónteg głodu, a kóniec chleba. No tło jak się gdzie closi zarobieło, to się kupowało jeś, bło nie beło. Noz beło siedmioro. Brad mój to jeden beł w Krakowie, łucóny na kłowala (...)

 Tyn łowiesek, ta jag mówió pani, my sioli, tyn ziymniok i te jyncmiynia trłoho. Pszynica bło się niestraśnie łudawała. Nó i tak, jak się zarobieło, bło w lesie, tło furmani jeździli do lassa, bło to beł las pajski, tegło chrabiegło Włodzickiegło. Nó to łón tam tys spszedowoł s tegło, to się włozieło, to się zarobiało i Żydzi kupłowali wy Msany, nó i firmy takie łod niegło. To się wywłozieło tło dżewło i się zarobiało na chlyp. (...)

 Biyda beło, bło to nik, cłowieg nie zarobieł nigdzie grosła. Jageście gdzie dłostali rłobłoto, to czsza beło nie wiym cło dawać, zebyście mieli rłobłoto abło wos kto łupytoł. A dzisiog złote casy! Kłozdy dostanie rłobłoto.”

 Po rozmowach z góralami zachęcamy do wspólnych tańców i śpiewów. Hej! :)



 A oto film ukazujący znajomość gwary krakowskiej wśród mieszkańców Krakowa:

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz